بررسی بازده و ترکیب های اسانس شش توده از مرزه رشینگری (satureja rechingeri jamzad) در شرایط زراعی

Authors

فاطمه سفیدکن

استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران ریحانه طائب نیا

دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج مهدی میرزا

دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

abstract

مرزه ها گیاهان یک ساله یا چندساله معطر از خانواده نعنا هستند که قسمت های سبز آنها به صورت خوراکی و اسانس آنها به فراوانی در صنایع غذایی و دارویی استفاده می شود. مرزه رشینگری (satureja rechingeri jamzad) یکی از گونه های انحصاری جنس مرزه در ایران است که در استان ایلام به صورت خودرو می روید. در این تحقیق به منظور زراعی کردن این گونه و بررسی کمّیت و کیفیت اسانس آن در حالت زراعی، ابتدا بذر شش توده از این گونه از رویشگاه های طبیعی در استان ایلام جمع آوری شده و در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، در سه تکرار کشت شدند. به منظور بررسی و مقایسه کمّی و کیفی اسانس این توده ها، سرشاخه های گلدار آنها، طی سه سال متوالی پس از کشت جمع آوری شدند و پس از خشک شدن در محیط آزمایشگاه به روش تقطیر با آب مورد اسانس گیری قرار گرفتند. ضمن محاسبه بازده اسانس، ترکیب های تشکیل دهنده اسانس ها با استفاده از کروماتوگرافی گازی تجزیه ای (gc) و گاز کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی (gs-ms) و محاسبه شاخص بازداری مورد اندازه گیری و شناسایی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بازده اسانس چهار جمعیت از شش جمعیت مورد بررسی در سه سال پس از کشت دارای یک روند افزایشی بوده و در سال سوم به 8/4% تا 6% رسید. ترکیب عمده اسانس همه جمعیت ها در سه سال متوالی پس از کاشت، کارواکرول بود که بین 80% تا 88% اسانس را در گیاهان دو و سه ساله به خود اختصاص داد. براساس این نتایج و بهبود بازده اسانس در نمونه های کشت شده نسبت به نمونه های خودرو و همچنین حفظ کیفیت اسانس با توجه به مقدار بالای کارواکرول، می توان کشت و توسعه مرزه رشینگری را در شرایط زراعی محل اجرای تحقیق و شرایط مشابه توصیه کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی بازده و ترکیب‌های اسانس شش توده از مرزه رشینگری (Satureja rechingeri Jamzad) در شرایط زراعی

مرزه‌ها گیاهان یک‌ساله یا چندساله معطر از خانواده نعنا هستند که قسمت‌های سبز آنها به‌صورت خوراکی و اسانس آنها به فراوانی در صنایع غذایی و دارویی استفاده می‌شود. مرزه رشینگری (Satureja rechingeri Jamzad) یکی از گونه‌های انحصاری جنس مرزه در ایران است که در استان ایلام به‌صورت خودرو می‌روید. در این تحقیق به‌منظور زراعی کردن این گونه و بررسی کمّیت و کیفیت اسانس آن در حالت زراعی، ابتدا بذر شش توده از...

full text

تجزیه کمّی و کیفی اسانس توده های مختلف satureja rechingeri jamzad در شرایط زراعی

جنس مرزه (satureja) در ایران 17 گونه گیاه علفی یک ساله و چندساله دارد که satureja rechingeri jamzad یکی از گونه های اندمیک آن در ایران است. هدف از اجرای این تحقیق، بررسی کمّیت و کیفیت اسانس توده های مختلف s. rechingeri در حالت زراعی بود. ابتدا بذر هشت توده مختلف s. rechingeri جمع آوری شده از رویشگاه های طبیعی استان ایلام پس از نشاء در گلخانه مزرعه تحقیقات گیاهان دارویی مرکز تحقیقات کشاورزی و منا...

full text

تجزیه کمّی و کیفی اسانس توده‌های مختلف Satureja rechingeri Jamzad در شرایط زراعی

جنس مرزه (Satureja) در ایران 17 گونه گیاه علفی یک‌ساله و چندساله دارد که Satureja rechingeri Jamzad یکی از گونه‌های اندمیک آن در ایران است. هدف از اجرای این تحقیق، بررسی کمّیت و کیفیت اسانس توده‌‌های مختلف S. rechingeri در حالت زراعی بود. ابتدا بذر هشت توده‌ مختلف S. rechingeri جمع‌آوری شده از رویشگاه‌های طبیعی استان ایلام پس از نشاء در گلخانه مزرعه تحقیقات گیاهان دارویی مرکز تحقیقات کشاورزی و م...

full text

مقایسه عملکرد پیکر رویشی و عملکرد اسانس دو گونه دارویی مرزه خوزستانی(Satureja khuzistanica Jamzad) و مرزه رشینگری (Satureja rechingeri Jamzad) در دو منطقه خوزستان و لرستان در شرایط مزرعه

مرزه خوزستانی و رشینگری، دو گونه دارویی باارزش و بومی ایران هستند که در  جنوب غرب ایران به صورت وحشی رشد می کنند. این گونه ها غنی از ترکیبات فنولی کارواکرول در اسانس بوده و به همین جهت از فعالیت بیولوژیکی قابل توجهی برخوردار می باشند. به منظور بررسی اثر اقلیم و منطقه کاشت بر عملکرد پیکر رویشی و عملکرد اسانس دو گونه مرزه، آزمایشی در قالب طرح  پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در دو منطقه اند...

full text

بررسی صفات مرفولوژیکی، محتوای رزمارینیک اسید و برخی خصوصیات اکولوژیکی جمعیت‌های مختلف مرزه رشینگری (Satureja rechingeri Jamzad)

مرزه رشینگری (Satureja rechingeri) گیاهی انحصاری ایران و دارای پراکنش محدود در استانهای ایلام و خوزستان می‌باشد. در این مطالعه که در سال 1392 انجام شد به بررسی برخی صفات مرفولوژیکی، بازده اسانس، محتوای رزمارینیک اسید و خصوصیات اکولوژیکی در بین جمعیت­های مختلف این گیاه پرداخته شد. رویشگاه­های شناسایی شده مرزه رشینگری در مناطق نیمه‌گرمسیری استان­های خوزستان و ایلام در طول جغرافیایی 32 تا 33 درجه ...

full text

اثر دور آبیاری بر عملکرد کمی و کیفی دو گونه دارویی مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad) و مرزه رشینگری (S. Rechingeri jamzad) در منطقه غرب لرستان

به‌منظور ارزیابی عملکرد کمی و کیفی دو گونه مرزه خوزستانی و رشینگری در دورهای مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در منطقه غرب لرستان(کشکان) درسال زراعی 92-1391 انجام شد. تیمارهای فواصل آبیاری(15 روزیک‌بار، 30 روزیک‌بار و دیم) در کرت‌های اصلی و گونه مرزه (خوزستانی و رشینگری) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. صفات اندازه‌گیری شده شامل وزن برگ ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران

جلد ۳۲، شماره ۱، صفحات ۱-۱۳

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023